Το οικογενειακό τραπέζι ήταν πάντα κάτι ιερό για την ελληνική οικογένεια.
Εκεί συγκεντρώνονταν όλα τα μέλη της για να πουν τα νέα τους, να συζητήσουν επίκαιρα θέματα και να ανταλλάξουν απόψεις.
Όταν η συζήτηση άναβε,
όταν γίνονταν ενοχλητικές ερωτήσεις
ή όταν εκφράζονταν αντίθετα επιχειρήματα από τα παιδιά,
τότε η πλευρά των μεγάλων είχε μία φράση υπερόπλο.
τότε η πλευρά των μεγάλων είχε μία φράση υπερόπλο.
“Όταν τρώμε δεν μιλάμε.”
Αυτή η φράση απλά ακύρωνε κάθε επιχείρημα, πάγωνε κάθε ερώτηση και σταματούσε κάθε συζήτηση.
Από μικρός μου φαίνονταν κάπως αντιφατικό το γεγονός ότι ενώ το οικογενειακό τραπέζι ήταν σημείο συνάντησης και επικοινωνίας
με αυτή την φράση μετατρέπονταν ταυτόχρονα σε πεδίο σιωπής.
Η φράση αυτή δεν αφορούσε, πραγματικά, την υγειονομική προστασία μας,
δηλαδή την αποφυγή του κινδύνου να εισχωρήσει κατά την διάρκεια της ομιλίας
τροφή από τον οισοφάγο στους πνεύμονες και να πνιγούμε.
Η φράση αυτή λέγονταν για την προστασία της οικογενειακής ειρήνης,
την διατήρηση του στάτους της σοφίας και του αλάθητου των μεγάλων,
όταν εκείνοι δεν μπορούσαν να απαντήσουν με λογικά επιχειρήματα στις απορίες των παιδιών,
ή όταν δεν μπορούσαν να υποστηρίξουν τις στερεότυπες απόψεις τους.
Πολύ αργότερα κατάλαβα ότι η φράση αυτή είχε και μία τρίτη σημασία.
Πιο πρακτική.
Όταν τρώμε, όταν επιβιώνουμε ή όταν βολευόμαστε με μία κατάσταση,
δεν θα πρέπει να την διαταράσσουμε,
δεν θα πρέπει να την κρίνουμε,
δεν θα πρέπει να μιλάμε.
Μετά κατάλαβα ότι αυτή η φράση ήταν η μετουσίωση του νεοελληνικού DNA,
του κανονικού ανθρώπου, δηλαδή, που ζούσε στην ελληνική κοινωνία.
Εάν μιλούσες, ή έκρινες, πόσο μάλλον εάν διαμαρτυρόσουν,
για μία κατάσταση που δεν σου άρεσε,
που έβλεπες ότι ήταν λάθος,
και που δεν οδηγούσε στο κοινό καλό,
τότε ήσουν μίζερος, αρνητικός, και τελικά γραφικός.
Θα πρέπει να βρεις εσύ μία δικαιολογία ή μια ψευδαίσθηση για να νιώσεις καλά,
μέσα στην αδικία, την εκμετάλλευση και την παρακμή.
Θα πρέπει να πείσεις εσύ τον εαυτό σου ότι φταις,
ότι θα πρέπει να συμβιβαστείς με το παράλογο για να γίνεις κανονικός.
Η κρίση, η γνώμη και η αντίθετη άποψη είναι άχρηστα.
Αυτό που είναι αξιέπαινο
είναι να δώσεις από το υστέρημα σου για να κάνεις κάτι που έπρεπε να κάνει κάποιος άλλος,
όχι να ζητήσεις τον λόγο γιατί δεν το κάνει.
Σε έχουν πείσει ότι έτσι θα αλλάξεις τον κόσμο,
κάνοντας τέτοια πράγματα,
κάνοντας τέτοια πράγματα,
έτσι θα γίνεις χρήσιμος,
έτσι θα γίνεις καλός άνθρωπος.
Εσύ που υποφέρεις πρέπει να υποστηρίξεις άλλους που υποφέρουν,
ίσως και λιγότερο από εσένα.
Αλλά ποτέ μην σκεφτείς να πεις ότι αυτό δεν είναι δική σου δουλειά,
ότι δεν είναι λογικό.
Έτσι όταν δεν μιλήσεις θα πιστέψουν όλοι ότι και εσύ είσαι μια χαρά,
ότι ζεις σε μία όμορφη κοινωνία,
που δεν χρήζει αλλαγής,
παρά μόνο της δικής σου.
Έτσι θα πειστούν όλοι,
ότι και εσύ περνάς καλά,
ότι έχεις βολευτεί.
Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να σε πείσουν,
ότι δεν υποφέρεις αρκετά,
ότι όλα είναι καλά.
Δεν έχουν κανένα λογικό επιχείρημα,
και δεν πρέπει να καταλάβεις ότι είναι αδύναμοι να δώσουν μία λύση.
Όταν δεν μιλάς, γίνεσαι άλογο,
χωρίς λόγο,
χωρίς επιχειρήματα,
χωρίς λογική.
Αλλά,
εάν θέλεις να συνεχίζεις να τρως,
μη μιλάς…
Φωτογραφία CHARACTERS