Προϊστορία

Οι ανθρωπολόγοι εκτιμούν ότι πρώτοι άνθρωποι που φόρεσαν ρούχα έζησαν πριν από 100.000 με 500.000 χρόνια. Τα πρώτα ρούχα φτιάχτηκαν, φυσικά, από φυσικές πρώτες ύλες όπως δέρμα ζώου, χόρτα και φύλλα, κόκκαλα και κέλυφος οστρακοειδών. Τα πρώτα ρούχα ήταν ριχτά ή δεμένα αφού οι πρώτες βελόνες φτιαχτηκαν από κόκκαλα ζώων, πριν από μόλις 30.000 χρόνια για να ραφτούν δερμάτινα ρούχα.

Με την εμφάνιση των νεολιθικών πολιτισμών, νέες ίνες από τρίχωμα ζώων άρχισαν να επεξεργάζονται και να υφαίνονται.  Η κατασκευή υφάσματος και τεχνικές σχεδιασμού από την καλαθοπλεκτική, ανέδειξαν μία από τις θεμελιώδεις τεχνολογίες την ανθρωπότητας. Χέρι με χέρι η ανθρωπότητα πέρασε από την ιστορία των ρούχων στην ιστορία των υφασμάτων. Οι άνθρωποι έπρεπε να εφεύρουν το πλέξιμο, και να εξελίξουν άλλες τεχνικές και μηχανές ώστε να κατασκευάσουν υφάσματα που θα χρησιμοποιούνταν για ρούχα.

Πριν από τη χρήση των ραπτικών οργάνων σχεδόν όλα τα ρούχα φτιάχνονταν στο χέρι. Υπήρχαν ράφτες στις περισσότερες πόλεις, που μπορούσαν να κάνουν ρούχα προσωπικά για τον καθένα ξεχωριστά. Μετά την ανακάλυψη των ραπτικών μηχανών η βιομηχανία των έτοιμων ρούχων εκτοξεύθηκε.

Γυναίκες και δουλεμπόριο

Με την ανάπτυξη της υφαντουργίας, πλούσιοι άνθρωποι αιχμαλώτιζαν και έκαναν σκλάβες εκατοντάδες γυναίκες για να δουλέψουν σε μεγάλα εργοστάσια, κάνοντας όμορφα κι εκλεπτυσμένα ρούχα, που οι πλούσιοι μπορούσαν ή να πουλήσουν ή να τα μοιράσουν στους υποστηρικτές τους. Οι Φαραώ της Αιγύπτου είχαν σκλάβες, οι οποίες έφτιαχναν υψηλής ποιότητας λευκά είδη. Οι Σουμέριοι και οι βασιλιάδες των Μυκηνών εξανάγκαζαν γυναίκες σκλάβους να φτιάχνουν υψηλής ποιότητας μαλλί. Οι Κινέζοι αυτοκράτορες ανάγκαζαν φυλακισμένες γυναίκες να φτιάχνουν όμορφα μεταξωτά. Στην Ινδία οι γυναίκες ύφαιναν βαμβάκι και το έκαναν σαρίκια. Παρομοίως στην Αμερική οι γυναίκες ύφαιναν βαμβάκι και αγαύη.

Η βιομηχανία

Οι επιχειρηματίες που ασχολούνταν με την κλωστουφαντουργία, προσπαθούσαν να βρουν τρόπους να παράγουν φθηνότερα και καλύτερα υφάσματα και ρούχα. Γύρω στο 1000 προ Χριστού, χρησιμοποιούνταν βελόνες, για να κατασκευάσουν καπέλα και κάλτσες. Γύρω στο 200 προ Χριστού κινέζοι εφευρέτες έφτιαξαν ατσαλένιες βελόνες, τις οποίες χρησιμοποιούσαν γυναίκες για να φτιάξουν εξαιρετικά κεντήματα, πιέτες και άλλες τεχνικές ραψίματος για ακριβά ρούχα.  Η ανακάλυψη του πλεξίματός, γύρω στο 400 μΧ, επέτρεψαν στις βιομηχανίες να κατασκευάζουν κάλτσες και καπέλα πολύ γρηγορότερα από την χειροποίητη τεχνική. Στον Μεσαίωνα, γύρω στο 1200 μ.Χ, Κινέζοι και Ιρανοί εφευρέτες κατασκεύασαν το περιστρεφόμενο τροχό που έκανε το νήμα και την διαδικασία ύφανσης 4 φορές γρηγορότερα. Αλλά αυτές οι καινούργιες μέθοδοι χρησιμοποιούνταν κυρίως για ακριβά ρούχα. Ο λαός είχε μόνο ένα ή δύο ρούχα.

Το παλαιότερο παντελόνι στον κόσμο βρέθηκε από μια ομάδα Γερμανών αρχαιολόγων στο νεκροταφείο Xinjiang, στην Κίνα. Εκτιμάται ότι είναι μεταξύ 3.000 – 3.500 χρονών, έχει ίσια γραμμή και χαμηλοκάβαλο, από το οποίο εμπνεύστηκε και η μόδα που έφερε στα παντελόνια ο Justin Bieber. Μπορεί το παλιό look 3.000 ετών να ακούγεται κάπως υπερβολικό με όρους μόδας, ωστόσο η αγορά χρησιμοποιημένων ρούχων είναι φιλική προς το περιβάλλον, αφού μειώνει την κατασκευή καινούργιων ινών, εξοικονομώντας σπάνιες πρώτες ύλες.

Δεύτερο χέρι

Στις αρχές του 12ου αιώνα, ρούχα από δεύτερο χέρι ξαναπωλούνται σε καταστήματα ή με πλανόδιους εμπόρους. Οι περισσότεροι από τους εμπόρους των υπολειμμάτων και των μεταχειρισμένων ρούχων λειτουργούσαν στην Αμερική, στον Καναδά και στην Δυτική Ευρώπη, με επιχειρηματίες κυρίως εβραίους και ιταλούς μετανάστες. Στην Νέα Υόρκη για παράδειγμα, παλιατζήδες συνέλεγαν πεταμένα ρούχα από τα περίχωρα της πόλης και τα έφταναν στο κέντρο για να τα αγοράσουν οι νεοεισαχθέντες στην πόλη, που χρειαζόταν ένδυση. Νέα σώματα, νέες ιστορίες, μετέφεραν παλιά ρούχα σε νέα μέρη και κατευθύνσεις. Ένα μάλλινο σακάκι ραμμένο στις καλές δυτικές συνοικίες, ταξίδεψε από έναν πλούσιο τραπεζίτη κάπου μεταξύ του Central Park και Park Avenue. Λεκιασμένο σε κάποια πρόποση με σαμπάνια πετάχτηκε μετά από έξι μήνες και το σακάκι ταξιδέψε και απέκτησε μια καινούρια ύπαρξη σε κάποιο παρκο της κάτω ανατολικής πλευράς της πόλης. Το σακάκι πήρε το σχήμα εκείνου που το φόραγε και κουβαλούσε το βάρος του. Στοιχεία της εβραϊκής κοινότητας – μυρωδιές από κουζίνα Ανατολικής Ευρώπης και ταξιδεμένα κουμπιά καρφωμένα πάνω γυρολόγο – είχαν χαραχτεί σαν τατουάζ στο μάλλινο ύφασμα.  Το εσωτερικό του από σατεν, μια φοδρά σαν δεύτερο δέρμα, μια δεύτερη ζωή κουβαλούσε έντονους λεκέδες από ιδρώτα και την ταμπέλα με το όνομα του αρχικού κατόχου και του ράφτη που το δημιούργησε. Κάθε φορά που κάποιος το φορούσε ήταν και μια φθορά η οποία αποτυπωνόταν επάνω του και αποκάλυπτε την ιστορία του.

Pepe Textiles

O  όρος Pèpè αναφέρεται στα ρούχα από δεύτερο χέρι, τα οποία φοριούνται κατά κόρον από τους κατοίκους της Αϊτής. Αυτά τα ρούχα συνήθως στέλνονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η τοπική βιομηχανία ρούχων πλήττεται από την ευρεία χρήση του Pèpè. Έχουν γίνει προτάσεις για την απαγόρευση εισαγωγής των Pèpè. Ωστόσο είναι δύσκολο να γίνει κάτι τέτοιο εφόσον η πλειοψηφία του πληθυσμού εξακολουθεί να φοράει Pèpè, πολλά από αυτά είναι γνωστά Brands ρούχων, τα οποία σε διαφορετική περίπτωση θα ήταν απρόσιτα στους κατοίκους. Τα ρούχα είναι τόσο φθηνά που ένα χρησιμοποιημένο t-shirt από τις ΗΠΑ, μπορεί να πουληθεί έως 0,30 € στην Αϊτη.  Επιπλέον με πολύ χαμηλό κόστος, τοπικοί ράφτες κάνουν μεταποιήσεις στα Pèpè. Τα τελευταία χρόνια Η Αϊτή έχει αυξήσει τις εισαγωγές της σε Pèpè από τις ΗΠΑ, ως αποτέλεσμα της γρηγόρης μόδας (fast fashion).

Η εισαγωγή του Pèpè άρχισε στην δεκαετία του ’60, κατά την διάρκεια της προεδρίας του Kennedy, γνωστά και ως “Kennedy clothes”.  Στο τέλος του 19ου έως σήμερα, ρούχα σαλπάρουν από τη βόρεια Αμερική σε ένα ταξίδι, προκειμένου να συναντήσουν εκείνους που θα τα φορέσουν. Τα Ρούχα πακετάρονται σε “τούβλα” μισού τόνου . Ένα πλοίο από το Παναμά επανδρωμένο από Ρουμάνους μεταφέρει και απορρίπτει υπολείμματα ρούχων στο λιμάνι Port-au-Prince. Όταν φτάνει στην Αϊτή, τα pepe μεταφέρονται στο Haitian Creole και αποκτούν μια ταυτότητα αλλά αντικατροπτρίζουν και μία πολιτική επιλογή. Τα Pèpè αποτελούν ένα είδος ένδυσης αλλά και χρήματος, το οποίο μπορεί να αλλάξει μορφή με διάφορες διαδικασίες μεταποίησης, συναλλαγές και χρήσης.

Πηγές:  thought co / quart.us / the guardians / spreadable media 
Φωτογραφίες :  google  
Artwork by CHARACTERS