ΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ALBERT EINSTEIN
2 Ιουλίου 1952
Κο Νίκο Καζαντζάκη
Βίλα Μανολίτα
Αντίμπ, Γαλλία
Αγαπητέ κύριε Νίκο Καζαντζάκη,
Ευχαριστώ θερμά για το βιβλίο σας που μου στείλατε σε γερμανική μετάφραση. Φαντάζομαι ότι πηγή έμπνευσής του είναι η τραγική μοίρα του λαού σας.
Ο πόνος είναι ανείπωτος και οφείλεται, χωρίς αμφιβολία, αποκλειστικά στην πολιτική εξουσία προωθημένη πότε από την μία και πότε από την άλλη φατρία.
Και αυτή η κατάσταση κινδυνεύει να διαιωνιστεί.
Είναι ίσως το αδυσώπυτο πεπρωμένο του ανθρώπου να κάνει αβάσταχτη την ύπαρξη των συνανθρώπων του.
Με ευγνωμοσύνη,
Albert Einstein
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
12/7/1952
A. Einstein 112 Mercer Str., N. Jersey, U.S.A
Αγαπητέ Δάσκαλε, δέχτηκα με βαθιά συγκίνηση το γράμμα σας μου έχετε φανεί πάντα ως η υψηλότερη και φωτεινότερη συνείδηση του καιρού μας υπήρξατε για μένα, μαζί με τον A. Schweitzer, το υπόδειγμα του ανθρώπου.
Η ύπαρξη σας πάνω σε τούτη τη γη, τόσο ματωμένη και τόσο κηλιδωμένη από τους ανθρώπους, ήταν πάντα για μένα μια μεγάλη παρηγοριά ˙ χάρη σε σας, μπόρεσα συχνά να ξεπεράσω την αηδία και την απελπισία μου˙ και το βιβλίο που σας έστειλα, ‘’ Griechische Passion’’, γράφτηκα κάτω από την σκιά σας.
Σας παρακαλώ, αγαπητέ Δάσκαλε, να το διαβάσετε˙ ο πρωτότυπος τίτλος του είναι «Ο Χριστός συνεχίζει πάντα να σταυρώνεται» κακώς μεταφράστηκε στα γερμανικά ως ‘’ Griechische Passion’’ δεν πρόκειται καθόλου για τα πάθη της σύγχρονης Ελλάδας προσπάθησα να ζήσω μέσα σ΄ αυτό την προσπάθεια του ανθρώπου να βρει τη Notausgang {την έξοδου κινδύνου} μέσα στην απελπισία και την αδικία που τον περικυκλώνουν και τον πνίγουν.
Ελπίζοντας ότι θα θελήσετε να διαβάσετε αυτό το έργο, που θα έπρεπε να Σας έχει αφιερωθεί, Σας παρακαλώ, αγαπητέ Δάσκαλε, να δεχτείτε το βαθύ μου θαυμασμό και την ευγνωμοσύνη μου.
Πηγή: Le Regard cretois, (Η Κρητική Ματιά ) no 42- Δεκέμβριος 2015
Επιθεώρηση της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη