Φροντίζοντας κακοποιημένα άγρια ζώα

Στα 10 μου κράταγα μέρος από το χαρτζιλίκι μου και περήφανα πλήρωνα με αυτό την ετήσια συνδρομή μου σε περιβαλλοντικές οργανώσεις. Φυσικά φρόντιζα κι όλες τις γάτες της γειτονιάς…. Μεγαλώνοντας, ήθελα να κάνω κάτι πιο ουσιώδες για τα ζώα. Δεν ήθελα να γίνω κτηνίατρος όμως. Αφού σπούδασα Μαθηματικά στα οποία δεν βρήκα το ενδιαφέρον που έβρισκα στην Γ’ Λυκείου, και έχοντας ήδη δουλέψει εθελοντικά ως φροντίστρια θαλάσσιων χελώνων και μιας ορφανής φωκίτσας κι αφού έλαβα μέρος και σε μία αποστολή παρατήρησης δελφινιών και φυσητήρων, σπούδασα στη Γαλλία και στη Μυτιλήνη διατήρηση της Βιοποικιλότητας και έκανα διατριβή στις αρκούδες και τους λύκους, παρατηρώντας αν χρησιμοποιούν τα υπόγεια περάσματα της Εγνατίας Οδού. 

 

Η κρίση είχε χτυπήσει για τα καλά την Ελλάδα και μετά από ένα χρόνο άκαρπης αναζήτησης εργασίας εδώ, βρέθηκα στην Ολλανδία, στο Almere. Εκεί, μέσω του προγράμματος EVS δούλεψα ως φροντίστρια άγριων ζώων τα οποία κατάσχονται από παράνομους κατοχείς, βρίσκονται στην ύπαιθρο ή παραδίδονται στην οργάνωση από εργαστήρια αφού τους είναι πια είναι άχρηστα για τα πειράματα τους…
 

Θέλω να μιλήσω για αυτά τα ζώα διότι η πλειοψηφία του πληθυσμού δεν είναι σαν εμένα και τους ανθρώπους που έχω επιλέξει να αλληλεπιδρώ. Οι περισσότεροι άνθρωποι αγοράζουν καλλυντικά και καθαριστικά προιόντα που οι εταιρείες για την παραγωγή τους πειραματίστηκαν σε ζώα. Οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν επίσης ν’ αποκτήσουν εξωτικά ζώα που βλέπουν σε βίντεο στο ίντερνετ να ανεβάζει ο καθένας. Ε λοιπόν δεν είναι φυσιολογικό να θέλει κανείς αγριόγατες, racoon dogs, ασβούς, σκίουρους, μαϊμουδάκια, κοάτι και ακανθόχοιρους. Αυτά τα ζώα αποκτούν στερεοτυπικές συμπεριφορές ζώντας μακριά από το φυσικό τους περιβάλλον και χωρίς άτομα του είδους τους κοντά τους. Αυτά τα ζώα δε θέλουν να τα χαιδεύει κανείς. Κι αν φτάσουν στο σημείο να θέλουν… τότε έχουν πια εκφυλιστεί. 

 

Δε θα ξεχάσω την στερεοτυπική συμπεριφορά του κοάτι που ζούσε μόνο του για μήνες το οποίο έτρεχε γύρω γύρω και στη μέση της διαδρομής μύριζε ψηλά στον αέρα το… τίποτα. Ούτε την εξυπνάδα και τη δύναμη του μινκ που βρέθηκε στη μέση του πουθενά, προφανώς αφού είχε ξεφύγει από κάποιο εκτροφείο μινκ όπου τα σκοτώνουν για να δημιουργήσουν γούνες για τα ματαιόδοξα ανθρώπινα πλάσματα.     

Δε θα ξεχάσω τον ακανθόχοιρο που μια μέρα – μετά από μήνες αλληλεπίδρασης μαζί του, αφού έμπαινα στον χώρο του για του αλλάξω το νερό και να του βάλω φαγητό – για κάποιο λόγο με φοβήθηκε και τίναξε τα αγκάθια του και από τύχη δεν τα εκσφενδόνισε πάνω μου… Μα πώς αποφασίζει κάποιος να πάρει… ακανθόχοιρο για κατοικίδιο. Δηλαδή γιατί;  Αφού δε μπορεί ούτε καν να το αγγίξει…. Είναι τόσο επικίνδυνο ζώο…. 

Το πιο εντυπωσιακό ζώο από όλα όσα φρόντισα εκεί ήταν οι jungle cats. Μία πανέμορφη θηλυκιά βρέθηκε στην ύπαιθρο στο Βέλγιο μαζί με τα 3 μωρά της. Μα…jungle cat; Τι σκέφτεται ο κόσμος; Γιατί;
 

Η πιο θλιβερή και ανατριχιαστική περίπτωση ήταν μία μαϊμού που είχε έρθει από εργαστήριο. Ένιωθε – δικάιως – τόσο μίσος για τους ανθρώπους…. Έπαιρνε φόρα και έτρεχε κατά πάνω μας και κοπανιόταν με δύναμη στα καγκελα που μας χώριζαν από αυτήν ενόσω καθαρίζαμε τους διπλανούς χώρους άλλων ζώων. Το πιο τρομακτικό όμως ήταν οι μορφασμοί που έκανε με το πρόσωπο της κοιτώντας μας στα μάτια. Το θυμάμαι, σκιάζομαι και πονάω για αυτό το ζώο… Ομοίως από μια ομάδα μακάκων ήταν ένας τόσο κυκλοθυμικός που τη μία στιγμή μπορεί να σου έκανε γλύκες και την αμέσως επόμενη τράνταζε την πόρτα με δύναμη δείχνοντας πόσο ήθελε να την σπάσει και να έρθει να μας επιτεθεί.

Άλλη μια πολύ στενάχωρη περίπτωση ήταν ένας μπαμπουίνος που ζούσε μόνο με άλλον έναν αρσενικό, μικρότερο του – ενώ ζούνε κανονικά σε πολυάριθμες ομάδες (troops) – κι έχουν χαρέμια. Πρόκειται για έναν πολύ εντυπωσιακό A male ο οποίος πρωτύτερα ζούσε σε ομάδα αλλά λόγω συχνών αιματηρών διενέξεων με τη θηλυκιά του, «αναγκάστηκαν» να τον πάρουν μακριά της και έβαλαν έναν άλλον να είναι ο A male της ομάδας της θηλυκιάς αυτής (9 άτομα). Κάθε που πήγαινα λοιπόν στην πτέρυγα του, όταν έβγαιναν στον εξωτερικό χώρο οι 9, αυτός ο καημένος της φώναζε από τη δική του εξωτερική πλευρά κι αυτή ενίοτε απαντούσε. Συνήθως όμως τον αγνοούσε αφού έιχε την ομάδα της…Τα θλιμμένα του ματάκια με έχουν στοιχειώσει.
 

Όλα αυτά θα είχαν αποφεχθεί αν το καταστροφικό ανθρώπινο είδος δεν αιχμαλώτιζε ζώα για να τα εκμεταλλευτεί. Αν έπαυαν επιτέλους οι αναπαραγωγές σε ζωολογικούς κήπους. Αναπαραγωγές που το αποτέλεσμα τους είναι εκφυλισμένα είδη τα οποία δε μπορούν να ζήσουν στο φυσικό τους περιβάλλον ούτε να έχουν φυσιολογικές συμπεριφορές. Κι όλα αυτά γιατί; Για το κέρδος. Όλα για το κέρδος. Διότι οι ζωολογικοί κήποι είναι επιχειρήσεις, δεν είναι πάρκα που έχουν σκοπό την διατήρηση της βιοποικιλότητας. Αν ο σκοπός τους ήταν αυτός δεν θα έκοβαν εισητήριο στον κόσμο… όπως δεν κόβουν σε κανένα από τα σοβαρά κέντρα περίθαλψης. Έτσι κι ο συγκεκριμένος χώρος δεν είναι επισκέψιμος. Μόνο κάποια μέρη του μπορεί να δει ο κόσμος, κι αυτά από μακριά και χωρίς αντίτιμο.

Ένα από αυτά τα μέρη είναι κι η πλευρά στην οποία ζουν οι χιμπατζήδες. Μπορεί κανείς να τη δει από μακριά, περπατώντας στο δάσος που βρίσκεται δίπλα στο κέντρο περίθαλψης. Όμως δεν ξέρω πόσο θετική μπορεί να είναι η εμπειρία του να βλέπεις καταθλιπτικούς χιμπατζήδες ή να ακούς τα ουρλιαχτά τους όταν τους πιάνει μανία. Χιμπατζήδες που τους κόλλησαν AIDS σε εργαστήρια και θα ζήσουν όλη τους τη ζωή σε αυτό το μέρος… χιμπατζήδες που έζησαν μόνοι τους 30 χρόνια σε ταράτσες εξοχικών στα Κανάρια νησιά, στο σκοτάδι, χωρίς να έρθουν σε επαφή με κανέναν…..
 

Θυμάμαι ένα βίντεο που μας είχε δείξει ο υπέυθυνος του κέντρου το οποίο έδειχνε ένα ζευγάρι που ήρθε να τους αφήσει την μαϊμού που αγόρασε από το Μαρόκο. Έβλεπες την απελπισία στα μάτια του άντρα ο οποίος δε μπορούσε πια να πλησιάσει τη γυναίκα του φοβούμενος μία ακόμη επίθεση λόγω ζήλιας που έδειχνε η μαιμού. 

Εσείς; Πως θα νιώθατε αν σας είχαν κλέψει από την οικογένεια σας, σας είχαν πουλήσει σε κάποιους που αρχικά σας αγάπησαν αλλά μετά από 6 μήνες σας εγκατέλειπαν διότι συμπεριφερόσασταν όπως η φύση το ορίζει;