Στα πλαίσια τριήμερου φιλοζωικού φεστιβάλ, που θα διοργανώσει ο Δήμος Ν. Φιλαδέλφειας – Ν. Χαλκηδόνας για την Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων, στις 4, 5 & 6 Οκτωβρίου 2025, φωτογραφήσαμε κάποια ζώα που ζουν στο Άλσος της Νέας Φιλαδέλφειας και μάθαμε τις ιστορίες τους. Εδώ τις μοιραζόμαστε μαζί σας, και εμπνεόμαστε από τα μηνύματα που μας δίνουν αυτές οι ιστορίες. Εάν οι ιστορίες των ανθρώπων μπορούν να μας εμπνεύσουν και μας κάνουν να γνωρίσουμε καλύτερα εκείνους που τις αφηγούνται, οι ιστορίες των αδέσποτων μπορούν να μας κάνουν καλύτερους ανθρώπους.
Αφήγηση: Μαρλέν Σβέρκου




Η δηλητηρίαση
Κάθε χρόνο η λίμνη του Άλσους της Νέας Φιλαδέλφειας καθαρίζεται δύο φορές. Η πρώτη πραγματοποιείται τον Ιανουάριο, πριν από τη μεγάλη γιορτή των Φώτων, καθώς τότε διάφοροι εθελοντές βουτούν στη λίμνη για να πιάσουν τον σταυρό.
Τον Ιανουάριο του 2022, ωστόσο, συνέβη κάτι διαφορετικό. Τα ζώα που ζούσαν κοντά στην εκβολή των αγωγών της λίμνης ήρθαν σε επαφή με τα λύματα που εκβλήθηκαν μετά τον καθαρισμό. Περίπου τριάντα γάτες πάτησαν πάνω σε αυτά τα λύματα και δηλητηριάστηκαν. Από αυτές, οι είκοσι επτά κατέληξαν έπειτα από νοσηλεία, ενώ μόνο τρεις κατάφεραν να επιβιώσουν.
Οι δύο από αυτές είναι αδέλφια, η Φανούλα και ο Πεπόνης. Προσβλήθηκαν σε πιο ελαφριά μορφή, εμφάνισαν εσωτερική αιμορραγία, αλλά δεν χρειάστηκε να νοσηλευτούν. Υποβλήθηκαν σε αγωγή και συνέχισαν να κυκλοφορούν στο Άλσος. Σήμερα είναι υγιείς και γεμάτοι ζωή.
Το τρίτο ζώο που επέζησε είναι ο Πειρατής. Είχε πέσει σε κώμα και χρειάστηκε να νοσηλευτεί για περίπου δεκαπέντε ημέρες. Ο κτηνίατρος κ. Ηλίας Σιδεράς, από το Κτηνιατρικό Κέντρο Αγίων Αναργύρων, είχε αναφέρει ότι σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση θα ήταν αναγκαίο να θανατωθεί. Ωστόσο, διαπίστωσε ότι ο Πειρατής πάλευε για τη ζωή του, γεγονός που δεν του επέτρεψε να του τη στερήσει. Έτσι συνέχισε να τον υποστηρίζει με επιμονή.
Πράγματι, μετά από δεκαπέντε ημέρες σημειώθηκε το θαύμα: το ζώο σηκώθηκε στα πόδια του και άρχισε να τρέφεται. Ο Πειρατής επέστρεψε κοντά στην κοινότητα και φροντίζεται μέχρι σήμερα από τον Φιλοζωικό Σύλλογο Νέας Φιλαδέλφειας. Δυστυχώς, η ταλαιπωρία που υπέστη του άφησε ένα χρόνιο νευρολογικό πρόβλημα με κινητικές δυσκολίες.
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι ο κτηνίατρος δεν εγκατέλειψε τον Πειρατή, όπως επίσης και οι φροντιστές του. Η περίπτωση αυτή αναδεικνύει τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η ανθρώπινη παρέμβαση στο περιβάλλον και στα ζώα, αλλά και το πώς ορισμένοι άνθρωποι επιχειρούν να ανατρέψουν τις αρνητικές συνθήκες προς όφελος των έμβιων όντων. Στην προκειμένη περίπτωση, η επαγγελματική και ηθική συνείδηση του κτηνιάτρου έσωσε τον Πειρατή, καθώς πίστεψε στη δυνατότητά του να επανέλθει και του έδωσε μια δεύτερη ευκαιρία να κερδίσει τη ζωή του.


Ο μικρούλης
Η ιστορία που θα σας αφηγηθώ αφορά τον Μικρούλη. Ο Μικρούλης είναι ένας μεγαλόσωμος γάτος· επειδή, όμως, πολλοί μας ρωτούν γιατί τον αποκαλούμε έτσι, η απάντηση είναι ότι κάποτε αυτός ο μεγαλόσωμος και καλοκάγαθος γάτος ήταν πράγματι… μικρούλης. Είναι γιος του θρυλικού Κλαψάκου, ενός γάτου που υπήρξε επίσης εξαιρετικά κυριαρχικός και διένυε μεγάλες αποστάσεις, καθώς ήταν δύσκολο να πιαστεί και να στειρωθεί. Συνεπώς, υπήρξε ιδιαίτερα ζωηρός. Κάποια στιγμή, όμως, συνελήφθη και στειρώθηκε. Σήμερα ο Κλαψάκος έχει υιοθετηθεί από την εθελόντρια που τον φρόντιζε.
Ο Μικρούλης στειρώθηκε εγκαίρως και, έτσι, δεν ακολούθησε το παράδειγμα του πατέρα του. Διατήρησε, ωστόσο, ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά, όπως η έντονη κυριαρχικότητα και η ιδιαίτερη προστατευτικότητα, ιδίως απέναντι σε μωρά γατάκια ή σε πιο αδύναμα ζώα. Όταν κάποιο άλλο ζώο προέρχεται από ξένη περιοχή και επιχειρεί να βλάψει τα πιο αδύναμα, ο Μικρούλης παρεμβαίνει, συγκρούεται μαζί του και τα υπερασπίζεται, λειτουργώντας με πατρική στοργή.
Αποτελεί γνήσιο παράδειγμα αλληλεγγύης, από την ισχυρότερη προς την ασθενέστερη ύπαρξη, γεγονός που μας ξαφνιάζει ευχάριστα και μας υπενθυμίζει ότι μια τέτοια στάση θα έπρεπε να χαρακτηρίζει και την ανθρώπινη κοινωνία — παρόλο που συχνά απουσιάζει και μας λείπει ιδιαίτερα.



Η εγκατάλειψη
Ένα καλοκαίρι πριν από κάποια χρόνια, εν μέσω καύσωνα, βρήκαμε ένα κουτί σφραγισμένο με μονωτική ταινία μπροστά από την πύλη του Φιλοζωικού Συλλόγου. Εκείνο το πρωινό, η πρόεδρος απουσίαζε και θα επέστρεφε το βράδυ.
Πήρα στα χέρια μου το πακέτο και, καθώς το σήκωσα, ένιωσα μια κινητικότητα μέσα σε αυτό. Αποφασίσαμε να το ανοίξουμε.
Ανοίγοντας το πακέτο, ξεπρόβαλαν δύο μωρά γκρίζα γατάκια, λίγων ημερών, τα οποία ήταν ετοιμοθάνατα εξαιτίας της ζέστης και της έλλειψης αέρα στο κουτί, όπου δεν υπήρχαν τρύπες για να αναπνέουν.
Τα ονομάσαμε Θάνο και Αθανασία, επειδή κατάφεραν να νικήσουν τον θάνατο. Με τη φροντίδα του Φιλοζωικού Συλλόγου μεγάλωσαν, έγιναν υγιέστατα και εξελίχθηκαν σε δύο μεγαλόσωμες γάτες που διεκδικούσαν με χαρά τη ζωή και το φαγητό τους.
Ενδεχομένως, ο άνθρωπος που άφησε το πακέτο να είχε καλή πρόθεση. Ωστόσο, όπως λέμε, «ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με αγαθές προθέσεις». Αν δεν ανοίγαμε τυχαία το κουτί και δεν το αντιλαμβανόμασταν εγκαίρως, τα γατάκια σίγουρα θα είχαν πεθάνει.
Η ορθή πρακτική θα ήταν να παραδοθούν σε υπεύθυνο άτομο, να γίνει συζήτηση για τη διαχείρισή τους και να τηρηθεί το νομικό πλαίσιο. Η απομάκρυνση μικρών ζώων από τη μητέρα τους συνιστά μορφή κακοποίησης, καθώς τις περισσότερες φορές δεν καταφέρνουν να επιβιώσουν. Το μητρικό γάλα παρέχει όλα τα απαραίτητα συστατικά για την επιβίωσή τους.
Η ανάληψη φροντίδας μωρών γατιών πρέπει να γίνεται μόνο εφόσον η μητέρα απουσιάζει και πάντα υπό τις κατάλληλες συνθήκες.


Οι επιθέσεις
Ένα σύγχρονο και δυσάρεστο φαινόμενο στον χώρο της φιλοζωίας είναι το γεγονός ότι πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων εξακολουθούν να τα βγάζουν βόλτα χωρίς να χρησιμοποιούν οδηγό – ή, αλλιώς, «λουρί». Σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν ο σκύλος είναι ιδιαίτερα επιθετικός, θα έπρεπε να χρησιμοποιείται και φίμωτρο.
Η πρακτική αυτή δεν θέτει σε κίνδυνο μόνο διερχόμενα ζώα ή ανθρώπους, αλλά και το ίδιο το δεσποζόμενο σκυλί, το οποίο μπορεί να χτυπηθεί από διερχόμενο αυτοκίνητο ή να εμπλακεί σε καβγά με άλλο ζώο, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί.
Δύο θύματα αυτής της πρακτικής είναι οι γάτες Άβελ και Κωνστάντζα, που ζουν στο Άλσος της Νέας Φιλαδέλφειας.
Ο Άβελ δέχτηκε επίθεση από δεσποζόμενο σκύλο χωρίς λουρί, ο οποίος του δάγκωσε και κατέστρεψε την ουρά, προκαλώντας μόνιμη βλάβη στα νεύρα στη βάση της. Έκτοτε, για να ουρήσει ή να αφοδεύσει χρειάζεται ανθρώπινη βοήθεια, παραμένοντας πλήρως εξαρτημένος από συνεχή φροντίδα για όλη του τη ζωή.
Η Κωνστάντζα, μια άλλη γάτα του Άλσους, επίσης δέχτηκε επίθεση από σκύλο χωρίς λουρί, ο οποίος της κατέφαγε το ένα από τα τέσσερα πόδια. Σήμερα ζει ακρωτηριασμένη, ως τρίποδη.
Είναι πραγματικά θλιβερό να παρατηρεί κανείς ιδιοκτήτες σκύλων που αυτοαποκαλούνται «φιλόζωοι» να αδιαφορούν για την ευζωία, αφήνοντας τα ζώα τους ελεύθερα να κυνηγούν άλλα, αντιμετωπίζοντάς το ως παιχνίδι ή ακόμη και ως «σαφάρι». Ορισμένοι θεωρούν μάλιστα ότι με αυτόν τον τρόπο αυξάνουν την ενεργητικότητά τους ή τα καθιστούν πιο «μάχιμα».
Πρόκειται για ένα φαινόμενο κακοποιητικό, που σίγουρα δεν συνάδει με τον πραγματικό φιλοζωισμό.



Τα τροχαία
Η ιστορία αυτή αφορά τον κίνδυνο που μπορεί να ενέχει μερικές φορές η εξοικείωση των αδέσποτων ζώων με τον άνθρωπο, ειδικά όταν εξακολουθούν να ζουν σε εξωτερικό χώρο και δεν έχουν υιοθετηθεί.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η ιστορία του Πορτοκάλη. Ο Πορτοκάλης ήταν ένας γάτος που ζούσε στην περιοχή της Νέας Φιλαδέλφειας και συχνά βρισκόταν κοντά στην πύλη του καταφυγίου. Δυστυχώς, μια μέρα, ενώ καθόταν εκεί, ένα αυτοκίνητο εισήλθε με μεγάλη ταχύτητα — παράτυπα βέβαια, καθώς θα μπορούσε τη συγκεκριμένη στιγμή να βρισκόταν στη θέση του κάποιο παιδί. Ο γάτος δεν φοβήθηκε ούτε αντέδρασε, πιθανόν γιατί δεν πρόλαβε, και το αυτοκίνητο τον χτύπησε. Το χτύπημα αποδείχθηκε μοιραίο, καθώς του θρυμμάτισε τη λεκάνη και προκάλεσε σοβαρά εσωτερικά τραύματα. Δυστυχώς, ο Πορτοκάλης κατέληξε δύο ημέρες αργότερα στο κτηνιατρείο, όπου νοσηλευόταν για εσωτερική αιμορραγία.
Όλα αυτά θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν ο Πορτοκάλης δεν είχε εξοικειωθεί τόσο πολύ με την ανθρώπινη παρουσία και με τα αυτοκίνητα, τα οποία συχνά συνέδεε με την παροχή τροφής.
Μια δεύτερη ιστορία είναι αυτή του Φράντζα. Ο Φράντζας ήταν επίσης ένας πολύ εξημερωμένος γάτος, με έντονη οικειότητα προς τον άνθρωπο. Μια μέρα, ενώ βρισκόταν στην είσοδο του Άλσους, κοντά σε παρκαρισμένα αυτοκίνητα, ένα όχημα ξεκίνησε να κινείται με χαμηλή ταχύτητα. Ο Φράτζας δεν μετακινήθηκε, και το αυτοκίνητο πέρασε πάνω από την ουρά του, με αποτέλεσμα να προκληθεί ακρωτηριασμός της. Ευτυχώς, χωρίς περαιτέρω επιπλοκές.
Και αυτό το περιστατικό θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν ο Φράντζας ήταν πιο επιφυλακτικός και δεν είχε εξοικειωθεί σε τέτοιο βαθμό με την ανθρώπινη παρουσία και τα αυτοκίνητα.
Photography: CHARACTERS